Η Αγία Αναστασία η Ρωμαία, η παρθενομάρτυς εορτάζει τις 29 Οκτωβρίου
Καταγωγή
Η Άγια Αναστασία κατήγετο από τη Ρώμη, έζησε δε κατά τους χρόνους του αιμοβόρου και χριστιανομάχου Δεκίου το 250 περίπου μ.Χ. Δεν έχανε τον καιρό της η Αναστασία στα μάταια και πρόσκαιρα. Προσπαθούσε να στολίσει την ψυχή της με αρετές, για να αρέσει στο Χριστό. Όταν έγινε είκοσι ετών, αυτή η σεβαστή κοπέλα, απαρνήθηκε την θαλπωρή της οικογενειακής ζωής, μίσησε τον πλούτο και την δόξα, εγκατέλειψε και όλες τις κοσμικές απολαύσεις και επήγε να ζήση μέσα σε Παρθενώνα.
Την εποχή εκείνη δεν είχε αναπτυχθεί ακόμη ο οργανωμένος μοναχισμός. Γι αυτό πολλές νέες, που ήθελαν να αφιερωθούν στο Θεό, ζούσαν όλες μαζί σε ένα σπίτι μέσα στις πόλεις. Εκεί ασχολούνταν με την λατρεία του Θεού και με την διάδοση της χριστιανικής πίστεως στους ειδωλολάτρες και στους εβραίους. Μία μορφωμένη προϊσταμένη, πού ονομαζόταν Σοφία, την δέχτηκε και την δίδαξε τους κανόνες του παρθενικού βίου. Η Αναστασία μέρα με την ημέρα και με την βοήθεια του Θεού προέκοπτε πλήθυνε τις αρετές της προσελκύοντας με τους αγώνες της την χάρη του Κυρίου.
Την συλλαμβάνουν
Ο διάβολος όμως που μισεί το καλό και τους ανθρώπους, βλέποντας αυτήν της την πνευματική πρόοδο, προσπαθούσε με κάθε τρόπο να την διώξει από τον Παρθενώνα. Χρησιμοποίησε τα όργανα του και αυτά επήγαν και ανέφεραν στον διοικητή, που ονομαζόταν Πρόβος ότι η Αναστασία δεν πιστεύει στους θεούς, πού πιστεύουν εκεί οι Ρωμαίοι, και ότι αναγνωρίζει, ότι ο Χριστός είναι ο Θεός είναι ο Κτίστης του παντός. Ο Πρόβος, τότε εξαγριώθηκε εναντίον της Αναστασίας και έδωσε εντολή να την συλλάβουν.
Στο δικαστήριο των ασεβών.
Ο άρχοντας προσπαθώντας με κολακείες και υποσχέσεις να της βρει πλούσιο γαμπρό, προσπαθούσε να την πείσει να θυσιάσει στους θεούς απειλώντας την ταυτόχρονα πως αν δεν καμφθεί θα δοκίμαζε την μανία του. Η νεαρή μαθήτρια του Χριστού Αναστασία, με γεναίο φρόνημα απάντησε στις κολακείες και τις απειλές του:
— Για μένα, άρχοντα μου, Νυμφίος είναι ο Χριστός. Ο θάνατος μου για χάρη Του είναι προτιμότερος και από τη ζωή μου. Για τον Χριστό μου αρνήθηκα όλες τις κοσμικές απολαύσεις. Οι πληγές, οι μαστιγώσεις, οι διάφορες τιμωρίες, για μένα είναι ευχάριστα, όταν τα υπομένω προς χάριν Εκείνου. Κάνε λοιπόν ότι έχεις να κάνης. Εγώ σου δηλώνω καθαρά: ξύλινους και πέτρινους, ψεύτικους θεούς σε καμία περίπτωση δεν θα λατρεύσω.
Της σπάζουν τα δόντια και την γυμνώνουν
Ακούγοντας αυτά ο ηγεμόνας διέταξε να την χτυπήσουν στο πρόσωπο. Τόσο πολύ την χτύπησαν ώστε της έσπασαν τα δόντια και έτρεχε στο πρόσωπο της αίμα. Έπειτα έδωσε εντολή
να την γυμνώσουν για να την εξεφτελίσουν και να την ταπεινόσουν. Η Αναστασία όμως παρέμενε σταθερή στην πίστη της και ευχαριστώντας τον Κύριο Ιησού Χριστό γιατί αξιωνόταν να υπομείνει για την αγάπη Του τα μαρτύρια.
Την καίουν
Ο άρχοντας τότε θύμωσε πάρα πολύ και διέταξε να βασανίσουν αλύπητα την νέα, μπήγοντας στη γη τέσσερεις μεγάλους πασσάλους και επάνω σ' αυτούς κρέμασαν την νεαρή κοπέλα. Για να την βασανίσει ακόμη πιο πολύ, διέταξε να ανάψουν από κάτω φωτιά. Έτσι άρχισε να καίγεται το σώμα της κόρης από τις φλόγες, ενώ στην ράχη την χτυπούσαν οι υπηρέτες του αυτοκράτορα. Από τα πολλά βασανιστήρια από τις φλόγες και από τα κτυπήματα των υπηρετών του αυτοκράτορα το σώμα της κόρης κα σχίσθηκε. Φρικτό και απάνθρωπο το μαρτύριο... Οι φλέβες της είχαν ανοίξει και το αίμα της έτρεχε και η φωτά σιγά-σιγά την έκαιγε. Εκείνη όμως παρ’ όλα αυτά, δεν δείλιασε.
Στον τροχό
Το απάνθρωπο εκείνο θηρίο, βλέποντας, την κοπέλα να αντέχει ακόμα, διέταξε να την κατεβάσουν από εκεί να την βάλουν στο μαρτυρικό όργανο των τροχών. Η μηχανή του τροχού έσπαζε τα
κόκκαλα της Αγίας. Παρ' όλη την αυξανόμενη ένταση του μαρτυρίου Εκείνη ακόμη υπέμενε με τη δύναμη του Θεού. Υπέμενε όλα εκείνα τα βασανιστήρια η Αγία, λέγοντας σιγανά:
— Θεέ μου, Εσύ πού χαρίζεις δύναμη και υπομονή, μην απομακρύνεσαι από μένα αυτή την στιγμή, γιατί οι σάρκες μου έχουν καεί και τα κόκκαλα μου έχουν σπάσει. Θεέ μου, χάρισέ μου υπομονή να μείνω σταθερή μέχρι τέλους.
Όταν η καπέλα τελείωσε τα λόγια αυτά, (ω του θαύματος!!!) αμέσως βρέθηκε γεμάτη υγεία, χωρίς ίχνος εγκαύματος. Την κοίταζε ο αιμοχαρής τύραννος και απορρούσε. Δυστυχώς όμως ήταν πωρωμένος και δεν επηρεάστηκε από το θαύμα.
Τα σιδερένια νύχια
Διέταξε τότε να κρεμάσουν και πάλι την νέα, και με σιδερένια νύχια να της ξεσχίσουν το σώμα. Η Αγία όμως εξακολουθούσε να προσεύχεται, χωρίς να υπολογίζει καθόλου τα βασανιστήρια. Τότε με παρέμβαση του Θεού, τα χέρια των δημίων έμειναν ξερά και ακίνητα. Βλέποντας αυτό το γεγονός ο άρχοντας σηκώθηκε από τον θρόνο του. Δεν ήξερε τί να κάνη. Έλεγε, ότι η Αναστασία είναι μάγισσα και γι' αυτό γίνονται αυτά τα καταπληκτικά πράγματα. Προσπαθούσε να εξηγήσει με την λογική τα υπεφυσικά και υπέρλογα αυτά γεγονότα. Δεν ήθελε για κανένα λόγο να πιστέψει στο Χριστό.
Της κόβουν τους μαστούς
Ο διάβολος έβαλε στο νου αυτοκράτορα να βασανίσει περισσότερο την Παρθενομάρτυρα κόβοντας τους μαστούς της. Οι δήμιοι άρχισαν το απάνθρωπο έργο τους. Η Αγία με το βλέμμα της στραμμένο προς τον ουρανό και με την καρδιά της προσηλωμένη στο Χριστό, συνέχισε να υπομένει, χωρίς τον παραμικρό γογγυσμό και γι' αυτό το βασανιστήριο.
Βλέποντας ο τύρρανος αυτή την υπεράνθρωπη υπομονή της Αναστασίας, προσπάθησε να βρει κι άλλο τρόπο για να βασανίσει ακόμη περισσότερο. Διέταξε λοιπόν να της βγάλουν όλα τα δόντια και τα νύχια. Άρχισαν οι βασανιστές με τις τανάλιες να της ξεριζώνουν τα νύχια. Η Αγία όμως λες και δεν αισθανόταν κανένα πόνο. Στεκόταν ήρεμη σαν να μη συνέβαινε τίποτε. Ευχαριστούσε μόνο τον Κύριο, επειδή αξιώθηκε να υπομένει τα μαρτύρια για χάρη Του και ελεεινολογούσε συγχρόνως τους ψευδοθεούς, πού λάτρευαν ο Αυτοκράτορας και οι άλλοι ειδωλολάτρες.
Της ξεριζώνουν τη γλώσσα
Εξοργισμένος ο ειδωλολάτρης άρχοντας από την υπομονή αλλά και τα λόγια της Αγίας, διέταξε να της κόψουν την γλώσσα βαθειά από την ρίζα της. Εκείνη, όταν άκουσε τη διαταγή αυτή ζήτησε να την αφήσουν για λίγο να προσευχηθεί στον Κύριό της με φωνή για τελευταία φορά και της το επέτρεψαν. Ευχαρίστησε τότε τον Θεό και τον παρεκάλεσε να την δυναμώσει να βαστάξει μέχρι τέλους και να πεθάνει ένδοξα. Επίσης τον παρεκάλεσε να της δώσει την δύναμη να θεραπεύει κάθε αρρώστια. Όταν τελείωσε η Αγία την προσευχή της, θεϊκή φωνή ακούστηκε από ψηλά, λέγοντάς της, ότι θα γίνει ότι ζήτησε. Η νεαρή κοπέλα όταν άκουσε την φωνή χάρηκε πάρα πολύ και είπε στον άρχοντα να κάνη αυτό πού πριν από λίγο διέταξε. Οι σκληροί δήμιοι της τράβηξαν την γλώσσα με τανάλια και την απέκοψαν σύρριζα. Τα ρούχα της βάφτηκαν κόκκινα από το αίμα.
Αποκεφαλίζεται
Η Αγία ζήτησε λίγο νερό να ξεπλένει το ματωμένο στόμα της. Έτρεξε αμέσως με προθυμία και της έδωσε νερό κάποιος Χριστιανός, πού ονομαζόταν Πρόβος. Εκείνος όμως έπειτα από λίγο πλήρωσέ πάρα πολύ ακριβά την πράξη του. Ο Αυτοκράτορας διέταξε, ουρλιάζοντας από μανία, να κόψουν το κεφάλι του Πρόβου και της Αναστασίας...
Για μερικές ημέρες το σώμα της Άγιας έμενε εκεί όπου μαρτύρησε, χωρίς να το αγγίζει κανείς άνθρωπος ή ζώο με την βοήθεια της θείας χάριτος.
Η Σοφία από την στιγμή, που είχε φύγει η Αγία, γονατιστή συνέχεια παρακαλούσε τον Θεό να βοηθήσει την Αγία να αντιμετωπίσει τα βασανιστήρια του άρχοντα νικηφόρα. Κάποια στιγμή ενώ εκείνη με θερμά δάκρυα προσευχόταν στον Θεό, παρουσιάστηκε μπροστά της ένας άγγελος Κυρίου και της ανακοίνωσε το μαρτύριο και το τέλος της Αναστασίας, γεγονός το οποίο την γέμισε χαρά και συγκίνηση.
Ευχαριστούσε το Θεό, πού την αξίωσε να είναι πνευματική μητέρα μιας Αγίας. Κατόπιν ο Άγγελος την βοήθησε να εύρη το άγιο λείψανο της Αγίας. Εκείνη όταν το είδε, με θερμά δάκρυα το καταφιλούσε λέγοντας:
— Παιδί μου, πού σε ανάθρεψα με τόσον κόπο, σε ευχαριστώ, διότι άκουσες τις συμβουλές μου, φύλαξες τις υποσχέσεις πού είχες δώσει, και έτσι μπόρεσες ντυμένη με το ολόλευκο φόρεμα της αγνότητος και στολισμένη με τις πληγές του μαρτυρίου σου να αντικρίσεις τον Χριστό μας μέσα σε όλο το μεγαλείο Του. Σε παρακαλώ θερμά βοήθησε με και μένα τώρα πού είμαι γερασμένη και παρακάλεσε τον Θεό να κληρονομήσω την αιώνια Βασιλεία.
Όταν τελείωσε τα λόγια της και ενώ σκεπτόταν, πώς θα μπορέσει να σηκώσει το Άγιο λείψανο, παρουσιάσθηκαν μπροστά της δύο σεβαστοί άνδρες. Αυτοί σήκωσαν το λείψανο και με την Σοφία το μετέφεραν στη Ρώμη και το τοποθέτησαν μέσα σε μία Εκκλησία.
Η μνήμη της Αγίας Οσιομάρτυρος Αναστασίας της Ρωμαίας η οποία τόσα βασανιστήρια υπέμεινε για την δόξα του Χριστού μας, τιμάται από την Εκκλησία μας στις 29 Οκτωβρίου.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἀσκήσει ἐκλάμψασα, ὥσπερ παρθένος σεμνή, ἀθλήσεως αἵμασι, τὴν τῆς ἁγνείας στολήν, ἐνθέως ἐφοίνιξας• ὅθεν Ἀναστασία, ὡς Ὁσία καὶ Μάρτυς, χάριτας
ἰαμάτων, ἀπαστράπτεις τῷ κόσμῳ, πρεσβεύουσα τῷ Σωτήρι, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Κοvτάκιοv. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Παρθενίας νάμασι, καθηγνισμένη Ὁσία, μαρτυρίου αἵμασι, Αvαστασία πλυθεῖσα, παρέχεις, τοῖς ἐν ἀνάγκαις τῶν νοσημάτων, ἴασιν, καὶ σωτηρίαν τοῖς προσιοῦσιν,
ἐκ καρδίας• ἰσχὺν γὰρ νέμει, Χριστὸς ὁ βρύων, χάριν ἀέναοv.
Κάθισμα Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Ἐκ βρέφους τῷ Θεῷ, ἀνετέθης Ὁσία, νεκρώσασα σαρκός, ἐγκρατείᾳ τὰ πάθη, εἰς ὕψος δ' ἀνέδραμες, μαρτυρίου περίδοξον, ἐναθλήσασα, Ἀναστασία νομίμως,
καὶ τόν δράκοντα, καταβαλοῦσα εἰς χάος, δυνάμει τοῦ Πνεύματος.
Μεγαλυνάριον.
Ἔφυς ὥσπερ ῥόδον πανευθαλές, ἐν δικαιοσύνης, τοῖς λειμῶσιν ἀσκητικῶς, καὶ ὀσμὴν χαρίτων, ἀθλητικῶς ἐκπέμπεις, σεμνὴ Ἀναστασία, τοῖς σὲ γεραίρουσι.