 Πώς έπλασε ο Θεός τον άνθρωπο και πώς κατήντησε ο άνθρωπος τον Θεό!Ο Θεός μέσα στον παράδεισο της τρυφής έλαβε χώμα από της γης, το έπλασε με τα χέρια Του, το εμψύχωσε με την πνοή Του, το ετίμησε με την εικόνα Του και εποίησε τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος επάνω στο όρος του Γολγοθά κατέστησε τον Θεό χωρίς μορφή, χωρίς πνοή, όλον αίμα, όλον πληγές, προσηλωμένο σε ένα ξύλο. Βλέπω εκεί έναν Αδάμ, καθώς τον έπλασε ο Θεός, έμψυχη εικόνα του Θεού, στεφανωμένον δόξῃ και τιμή, αυτεξούσιο βασιλέα πάντων των υπό τη σελήνη κτισμάτων, στην απόλαυση όλης της επίγειας μακαριότητας. Βλέπω εδώ έναν Ιησού Χριστό, καθώς τον κατέστησε ο άνθρωπος, χωρίς κάλλος, χωρίς είδος ανθρώπου, στεφανωμένο με αγκάθια κατάδικο, άτιμο, εν μέσῳ δύο ληστών, στην αγωνία του πλέον επώδυνου θανάτου. Συγκρίνω τη μία με την άλλη εικόνα, του Αδάμ στον παράδεισο, του Χριστού στον Σταυρό, και στοχάζομαι: τί ωραίο πλάσμα έκαμαν τον άνθρωπο τα πλουσιόδωρα χέρια του Θεού και τί ελεεινό θέαμα έκαμαν τον Θεό τα παράνομα χέρια των ανθρώπων! Γνωρίζω εκεί στην πλάση του ανθρώπου ένα έργο, με το οποίο στεφάνωσε όλα του τα έργα ο Θεός. Και γνωρίζω εδώ στο Πάθος του Χριστού μία ανομία, με την οποία επλήρωσε όλες του τις ανομίες ο άνθρωπος. Ξανοίγω εκεί μιά άπειρη αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο, εδώ μιά άπειρη αχαριστία του ανθρώπου προς τον Θεό, και δεν ξεύρω τί περισσότερο να θαυμάσω ἤ τί περισσότερο να ελέγξω. Τούτο ξεύρω, πως πρέπει να κλάψω και τον Θεό, όπου τόσα έπαθε, και τον άνθρωπο, όπου τόσα τόλμησε. Εγώ δεν ξεχωρίζω τον ένα από τον άλλον στην υπόθεση των δακρύων μου. Διότι, όταν θρηνώ τα Πάθη, απεικάζω την αφορμή των Παθών. Όταν μετρώ τις πληγές, βρίσκω τα χέρια που τις άνοιξαν. Όταν θεωρώ Εκείνον που σταυρώθηκε, θεωρώ και εκείνον που Τον σταύρωσε. Στο θάνατο ενός αδικοφονευμένου Θεού, εγώ ξανοίγω άνθρωπο τον φονέα!
Τούτο είναι, ανάμεσα στα άλλα, το μεγαλύτερο πάθος του Ιησού Χριστού. Τούτο είναι πού Του πλήττει την κεφαλή περισσότερο από τον ακάνθινο στέφανο. Τούτο είναι πού Του κεντά την πλευρά περισσότερο από τη λόγχη. Τούτο είναι που Τον βασανίζει περισσότερο από την προσήλωση (στον Σταυρό). Τούτο είναι που Τον βαραίνει περισσότερο από τον σταυρό. Τούτο είναι που Τον νεκρώνει γρηγορότερα από τον θάνατο: το να βλέπει ως αιτία των παθών Του και του θανάτου Του τον άνθρωπο, το πλάσμα των χειρών Του! Και τούτο έπρεπε να είναι όλη η αφορμή των δακρύων μας, πως εμείς εσταυρώσαμε, εμείς θανατώσαμε τον Θεό μας.
Ηλίας Μηνιάτης (1669 - 1714), δάσκαλος του Γένους, επίσκοπος Κερνίτζης και Καλαβρύτων,
λόγος «Εις το σωτήριον Πάθος» |